ΓΕΦΥΡΑ ΒΕΝΕΤΙΚΟΥ

ΓΕΦΥΡΙ ΣΤΟ ΕΛΕΥΘΕΡΟΧΩΡΙ

Στο δρόμο Γρεβενών-Τρικάλων, πάνω στο Βενέτικο ποταμό, κοντά στο
Ελευθεροχώρι, στο σημείο που υπάρχει η σημερινή γέφυρα, υπήρχε ένα παλιό, πέτρινο,
μονότοξο γεφύρι. Είναι το μόνο απ' τα δεκάδες γκρεμισμένα γεφύρια της Μακεδονίας,
που δεν υπάρχουν πια, στο οποίο γίνεται ιδιαίτερη αναφορά.
Το γεφύρι ήταν θεμελιωμένο στο στενότερο πέρασμα του ποταμού, πάνω σε
γκρίζους βράχους, τοποθεσία ιδανική για την κατασκευή του. Είχε άνοιγμα τόξου
λιγότερο από 10 μ. Η στέψη του ήταν επίπεδη με μια κλίση προς τη βόρεια όχθη, όπου ο
βράχος έδρασης ήταν σε χαμηλότερο ύψος απ' τη νότια.

Η μικρή απόσταση ανάμεσα 

στους δύο βράχους που επιπλέον, 

είναι επίπεδοι στην επάνω επιφάνειά 

τους σαν πατήματα, ευνόησε τη 

δημιουργία του θρύλου, ότι εκεί 

στάθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος καβάλα 

στο Βουκεφάλα κι από κείνο το 

σημείο πήδηξε απέναντι περνώντας το 

ποτάμι με μια δρασκελιά του αλόγου. 

Από τότε οι δύο αντικριστοί βράχοι 

έχουν την ονομασία «το πάτημα του 

Βουκεφάλα». 

 Αναφορά στο γεφύρι έχουν        

κάνει οι δύο Άγγλοι αρχαιολόγοι 

Wace και Thompson, οι οποίοι 

πέρασαν το γεφύρι στις 30 Μαΐου 

1910, ακολουθώντας τους Βλάχους 

της Σαμαρίνας που επέστρεφαν στο 

χωριό τους από τα χειμαδιά της Θεσσαλίας. 

 Στο βιβλίο τους «Οι νομάδες των Βαλκανίων» γράψουν: «... ύστερα από 

μια απότομη κατάβαση φθάνουμε στις όχθες του ποταμού Βενέτικου, του πιο 

σημαντικού παραποτάμου του Αλιάκμονα στην περιοχή αυτή. Στο σημείο αυτό υπάρχει 

μια πέτρινη γέφυρα πάνω στο ποτάμι αλλά τόσο χαλασμένη, ώστε τα μουλάρια έπρεπε 

να περάσουν με πολλή προσοχή. Η γέφυρα ονομάζεται των Γρεβενών, αν και η πόλη 

βρίσκεται σ' ένα άλλο μικρό ποτάμι, μια ώρα προς βορρά. Οι Βλάχοι όμως ονομάζουν 

τη γέφυρα «Πούνγκεα ντι Πουσάνλου», δηλαδή Γέφυρα του Πουσάν». 

Το γεφύρι μνημονεύεται και από τον Ν. Σχινά στις «Οδοιπορικές σημειώσεις 

Μακεδονίας» του 1886, επομένως είναι προγενέστερο της εποχής εκείνης.

Το περίεργο είναι ότι σε (φωτογραφία της εποχής 1920 - 30, φαίνεται ότι επάνω
στο γεφύρι περνούν αυτοκίνητα, άρα το πλάτος του πρέπει να ήταν πάνω από 2 μ., ενώ
από τη διήγηση των Wace και Thompson στους «Νομάδες των Βαλκανίων». το γεφύρι
στις αρχές του αιώνα περιγράφεται στενό και επικίνδυνο στο πέρασμά του. Η αντίφαση
αυτή εξηγείται από το γεγονός ότι το γεφύρι, κατά τις προφορικές παραδόσεις, ήταν
κατά διαστήματα πότε ξύλινο και πότε πέτρινο κι έτσι (φαίνεται πως το γεφύρι του 1920
- 30 ήταν διαφορετικό από το αντίστοιχο του 1910, ή υπέστη ριζική ανακατασκευή. Το
γεφύρι του Ελευθεροχωρίου έπεσε το 1947 και σώζονται σήμερα δίπλα στην καινούργια
γέφυρα ερείπια από τα βάθρα του.
Οι κάτοικοι των γύρω χωριών θυμούνται ακόμα την παλιά παράδοση ότι ο Μέγας
Αλέξανδρος από μια πέτρα στην όχθη του ποταμού πήδηξε με το άλογό του απέναντι.
Το γεφύρι σήμερα, πενήντα χρόνια μετά την εξαφάνισή του, παραμένει στην ανάμνηση
των κατοίκων με την ονομασία «Γεφύρι του Μεγαλέξανδρου»

                          51. Η σημερινή καινούρια γέφυρα, κάτω από την οποία βρίσκονται τα ερείπια του πέτρινου γεφυριού του
                                                                              Ελευθεροχωρίου, στο Βενέτικο ποταμό